بر طبق مصوبه ی «سیاست ها و ضوابط ساماندهی و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی پس از پایان متوسطه» که در جلسه ی ۸۴۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد، از سال ۱۴۰۲ کنکور دو بار در سال برگزار می گردد. مسئولان شورای عالی انقلاب فرهنگی مدعی می باشند که بیش از ۲ سال به شکل مستمر روی این موضوع کار نموده و چند سالی هم هست که ستاد نقشه جامع علمی کشور روی این طرح کار می‌کند. بر همین اساس قرار است از سال ۱۴۰۲ تاثیر امتحانات نهایی پایه ی دوازدهم ۶۰ درصد قطعی در کنکور سراسری لحاظ گردد، اما در سال ۱۴۰۱ این تاثیر ۴۰ درصد است؛ در این آزمون موارد زیر تاثیر زیادی می گذارند.
موارد تاثیرگذار در کنکور ۱۴۰۲:
اول، سابقه ی تحصیلی:
سابقه ی تحصیلی همانند دروس عمومی و تخصصی سال آخر مدرسه و یا همان پیش دانشگاهی بوده که از طرف وزارت آموزش و پرورش به شکل همگانی از همه دانشجویان سراسر کشور گرفته شده و سطح سوالات آن به صورت استاندارد و کیفی می گردد. منظور از سوابق تحصیلی در نظام جدید معدل نمرات امتحانات پایه سال دوازدهم است که به صورت نهایی برگزار می‌شود. داوطلبانی که در سال آخر معدل پایینی کسب کرده‌اند، نگران محاسبه نتایج آن در کنکور نباشند. برای مثال اگر نمره زیست داوطلبی در امتحانات آخر سال 19.5 بوده و پس از شرکت در کنکور تجربی تراز 8000 را در همین درس کسب کرده باشد. در چنین شرایطی معدل بالای این دانش آموز تاثیر مثبت در کنکور گذاشته و نمره 19.5 او تبدیل به تراز 9000 می‌شود.
برای محاسبه تراز نهایی، تراز به دست آمده بر حسب معدل در 40 درصد ضرب شده و تراز کسب کرده در کنکور در 60 ضرب می‌شود. جمع این دو عدد با هم نشان دهنده تراز داوطلب در درس زیست بوده که عبارت ریاضی آن به شرح زیر است:
8400=4800+3600=(60%*8000)+( 40%*9000)=تراز نهایی
دوم، آزمون اختصاصی:
کنکور سراسری از بین دروس تخصصی رشته های تحصیلی سه سال آخر مدرسه در هر کدام از گروه آموزشی بوده که سازمان سنجش سوالات آن را از کتاب های درسی وزارت آموزش و پرورش انتخاب می شود.
سوم، سنجش:
در سنجش داوطلبان، فرآیند ارزیابی میزان توانایی، دانش و پیشرفت تحصیلی متقاضیان برای ورود به موسسه مورد نیاز بوده که به شکل نمره ی کل سابقه تحصیلی و نمره کل آزمون اختصاصی محقق می شود.
چهارم، پذیرش:
پذیرش نیز به معنای گزینش داوطلبان به جهت ورود به موسسه های مورد نیاز در رشته های پرمتقاضی بوده که از طریق شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت می گیرد.
پنجم، موسسه:
همه ی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی دولتی و غیردولتی و همچنین دانشگاه آزاد اسلامی که تحت نظر وزارت علوم تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یا شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند و دارای مجوز پذیرش دانشجو می باشند، موسسه را تشکیل خواهند داد. باید گفت که میانگین وزنی نمرات تراز شده درس های تخصصی در گروه های آموزشی علوم انسانی، علوم ریاضی، علوم تجربی، هنر و زبان نمره کل آزمون اختصاصی داوطلبان کنکوری را تشکیل داده که اجرای آن از سال ۱۴۰۲ به بعد خواهد بود.
بر طبق اعلام شورای عالی انقلاب فرهنگی ضرایب و عناوین دروس آزمون اختصاصی و سابقه تحصیلی در هر کدام از گروه های آزمایشی تجربی، ریاضی، انسانی، زبان و هنر از سمت شورای سنجش و پذیرش دانشجو تعیین می گردد و هر سه سال قابل بازنگری می باشد و حداقل دو سال پیش از اجرا باید اطلاع رسانی عمومی گشته و زیرگروه ها برای پذیرش از سال تحصیلی ۱۴۰۲ و پس از آن، در هر گروه آزمایشی حذف خواهد شد. بر اساس تبصره ۲ سازمان سنجش این اختیار وجود دارد که برای برخی از رشته های خاص همانند رشته های هنر و تربیت بدنی علاوه بر آزمون اختصاصی به برگزاری آزمون عملی یا تشریحی بپردازد.
پذیرش در رشته هایی که پرمتقاضی نیستند، بر اساس سوابق تحصیلی و منطبق بر مصوبات شورای سنجش و پذیرش دانشجو انجام می شود و در رشته محل های پرمتقاضی نیز با اعمال نمره کل نهایی حاصل از ترکیب نمره کل آزمون اختصاصی و نمره کل سابقه تحصیلی می شود.
سهم نمره کل سابقه ی تحصیلی کنکور برای پذیرش دانشجو در سال تحصیلی ۱۴۰۱ با توجه به سابقه تحصیلی موجود ۴۰ درصد تأثیر مثبت داشته و به جهت پذیرش از سال تحصیلی ۱۴۰۲ تاثیر آن به صورت ۶۰ درصد قطعی شده و ۴۰ درصد ماباقی آن، سهم خود آزمون را تشکیل خواهد داد.
بر اساس ماده ی ۴ وزارت آموزش و پرورش باید سوابق تحصیلی کامل دانش آموزان را ایجاد نموده تا از سال ۱۴۰۲ همه ی داوطلبان برای پذیرش در دانشگاه‌ها دارای سابقه تحصیلی باشند.
از سال ۱۴۰۴ به بعد نیز همه ی داوطلبان در تمام گروه های آزمایشی باید سوابق تحصیلی مرتبط داشته و کامل در گروه آزمایشی متناسب با نظام آموزشی جدید آموزش و پرورش باشند.
ستاد راهبری نقشه ی جامع علمی کشور وظیفه داشته که نسبت به بررسی و ساماندهی سیاست های حاکم بر سهمیه های پذیرش دانشجو در همه ی مقاطع تحصیلی طی حداکثر شش ماه اقدام نموده و سیاست‌های پیشنهادی را به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برساند.
دروس عمومی در کنکور حذف خواهند شد:
ابراهیم سوزنچی معاون سیاستگذاری شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که مطابق طرح شورای عالی انقلاب فرهنگی کنکور از سال ۱۴۰۲ تنها شامل دروس تخصصی می باشد و دروس عمومی حذف می شوند افزود: “با این کار سوالات تخصصی می‌تواند عمیق ترطرح شود؛ چرا که با حذف سوالات دروس عموم مدت زمان پاسخگویی به سوالات تخصصی افزایش می‌یابد.”
او افزود: “کنکور قابل حذف شدن نیست، زیرا بیش از یک میلیون متقاضی برای حدود ۸۰ هزار صندلی دانشگاه‌های دولتی و دانشگاه‌های خوب دانشگاه آزاد وجود دارد.”
معاون سیاست گذاری شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح نمود: “با اجرای این طرح بخش زیادی از مافیای کنکور حذف می‌شود و سوالات کنکور و آموزش و پرورش به سمت استاندارد شدن حرکت خواهد کرد.”
دو مرحله‌ای شدن کنکور از سال ۱۴۰۲ قطعی خواهد بود:
منصور کبگانیان قائم مقام ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور گفت: “دو مرحله‌ای شدن برگزاری کنکور از سال ۱۴۰۲ به صورت قطعی اجرایی خواهد شد.”
او ادامه داد: “هرگونه آئین نامه و کمبودی در مصوبه دو مرحله‌ای شدن کنکور از سال ۱۴۰۲ وجود دارد باید از سوی شورای سنجش و پذیرش اعلام شود تا شورای عالی انقلاب فرهنگی آن را بررسی کنند چرا که نقش ما نوشتن ریز آئین نامه نیست.”
کبگانیان تصریح نمود: “شورای سنجش و پذیرش این اختیار را دارد که اگر مشکلی در زمینه دو مرحله‌ای شدن کنکور وجود داشته باشد برخی از آن را مصوب کند و اگر هم ما در این زمینه وظیفه‌ای داشته باشیم بلافاصله برای اصلاح در دستور کار قرار خواهیم داد.”
قائم مقام ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور بیان کرد: “مصوبه دو مرحله‌ای شدن کنکور از سال ۱۴۰۲ قطعی است و باید اجرایی شود و افراد نباید کاری کنند که دستگاه‌های اجرایی به سازمان بازرسی کل کشور ورود پیدا کنند؛ چرا که مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی لازم الاجراست.”
اجرای طرح دو مرحله ای کنکور چه مزایایی دارد؟
با تصویب طرح دو مرحله‌ای کنکور از حجم فشار ذهنی و استرسی که به دانش آموزان وارد می‌آید، کاسته می‌شود. در این شرایط داوطلبان برای هر آزمون زمان کمتری در اختیار دارند، اما در صورت قبول نشدن در مرحله اول، می‌توانند برای مرحله دوم بیشتر تلاش کنند.
تاثیر معدل در کنکور دو مرحله ای چگونه محاسبه می شود؟
در این شرایط دروس عمومی از کنکور حذف شده و آزمون شامل دروس تخصصی بوده و در 5 رشته نظری اجرا می‌شود.
کنکور سال 1402: 40% از سوابق پایه دوازدهم و 60% نتایج کنکور لحاظ می‌شود.
کنکور سال 1403: 50% از سوابق پایه دوازدهم و 60 % نتایج کنکور لحاظ می‌شود.
کنکور سال 1404: 60% از سوابق پایه دوازدهم و 40% نتایج کنکور لحاظ می‌شود.
کنکور سال 1405: 60% از سوابق پایه دوازدهم و 40% نتایج کنکور لحاظ می‌شود.
سوالات متداول
در صورت قبول نشدن در مرحله اول کنکور شرایط چگونه خواهد بود؟
اگر در مرحله اول موفق به کسب رتبه مورد انتظارتان نشدید، برای آزمون مجدد نیاز نیست یک سال صبر کنید. شما می‌توانید برای چند ماه دیگر تلاش کنید و در مرحله دوم آزمون شرکت کنید.
سطح سوال در هر مرحله کنکور چه تفاوتی با هم دارند؟
میزان سختی و تعداد سوالات در هر دو مرحله یکسان است. سازمان سنجش برگزار کننده این آزمون است و وظیفه طراحی سوالات استاندارد در هر مرحله از کنکور را بر عهده دارد.
آیا با اجرای طرح دو مرحله ای کنکور ظرفیت دانشگاه‌ها کاهش یا افزایش می‌یابد؟
برگزاری چند مرحله‌ای کنکور تاثیری در ظرفیت دانشگاه‌ها ایجاد نمی‌کند مگر این که از سوی سازمان سنجش اعلام شود. با اجرای این طرح شانس قبولی داوطبان در کنکور افزایش می‌یابد. در چنین شرایطی افراد قبول شده در مرحله اول، مهرماه وارد دانشگاه می‌شوند و قبولی‌های مرحله دوم بهمن ماه می‌توانند اقدام به تحصیل کنند.
آیا در کنکور دو مرحله ای، آزمون در دو مرحله عمومی و خصوصی برگزار می شود؟
خیر در این شرایط هر مرحله جامع بوده و به صورت مجزا برگزار می‌گردد. در این طرح فاصله زمانی بین هر آزمون کاهش یافته و هر سال دو یا چند مرحله اجرا می‌شود.
اجرای طرح دو مرحله ای کنکور چه تاثیری در شرایط داوطلبان پسر و خدمت سربازیشان خواهد داشت؟
تا قبل از برگزاری کنکور دو مرحله‌ای، دانش آموزان پسر در صورت عدم قبولی در کنکور، یکسال فرصت شرکت مجدد را داشتند و این زمان به عنوان معافیت تحصیلی در نظر گرفته می‌شد. با تغییر روش برگزاری کنکور همان زمان یکساله در اختیار دانش آموزان قرار می‌گیرد، با این تفاوت که به جای شرکت در یک آزمون، می‌توانند در دو آزمون با فاصله زمانی کوتاه شرکت کنند.